Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Hesaplamak için tıklayınız.Kıdem tazminatı hesaplanırken brüt maaş gözönüne alınır. Kıdem tazminatı, brüt maaş olarak hesaplanır. Brüt maaş, işçinin yıllık çalışma süresine göre hesaplanır. İşçinin çalışmış olduğu süre, 30 günlük brüt ücret ile çarpılır. Kıdem tazminatının hesaplanması, son ücret üzerinden yapılır. Parça başı, akort, götürü veya yüzde usulü gibi ücretin sabit olmadığı hallerde son bir yıllık süre içinde ödenen ücretin o süre içinde çalışılan günlere bölünmesi suretiyle bulunacak ortalama ücret bu tazminatın hesabında esas olarak kabul edilir. Fakat son bir yıl içinde işçinin ücretine zam yapıldığı takdirde tazminata esas ücret, işçinin işten ayrılma tarihi ile zammın yapıldığı tarih arasında alınan ücretin aynı süre içinde çalışılan günlere bölünmesi suretiyle hesaplanır. Kıdem tazminatı hesabında işçinin sürekli ya da aralıklı çalışma süreleri ele alınır. Bu noktada önem kazanan husus, işçinin aynı işyerinde ya da aynı işverenin farklı işyerlerinde çalışması gerekliliğidir.
Kıdem Tazminatının Ödenmesi
Kural olarak kıdem tazminatının iş akdinin feshinde peşin bir şekilde ödenmesi gerekir. Ancak, işçinin de onay vermesi halinde taksitler halinde ödeme yapılabilir.
Kıdem Tazminatının Zamanında Ödenmemesi Halinde İşleyen Gecikme Faizi
Kıdem tazminatının zamanında ve tam olarak ödenmemesi halinde bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faizle birlikte ödenmesi gerekmektedir. Kıdem tazminatının zamanında ödenmemesi durumunda faizin başlangıcı iş sözleşmesinin fesih tarihidir. Faiz temerrüt tarihinden itibaren işlemeye başlayacaktır. Ödenmemiş kıdem tazminatı için faiz, dava açma tarihi esas alınarak hesaplanamaz. Kıdem tazminatının taksitler halinde ödenmesini kabul eden işçi, bu konuda iradesinin fesada uğratıldığını ileri sürüp kanıtlamadığı sürece faiz hakkından vazgeçmiş sayılır. Kıdem tazminatının ödenmesi ile faiz hakkı da son bulur. Ancak kıdem tazminatının kısmen ödenmiş olması durumunda son taksit ödeninceye kadar faiz hakkı saklı tutulabilir. Söz konusu faiz oranının uygulanmasına, kıdem tazminatının zamanında ödenmemesi nedeniyle açılacak davanın sonucunda hakim hükmeder.
Kıdem Tazminatına İlişkin Dava
Kıdem tazminatı davası açılmadan önce arabuluculuk sürecinin olumlu ya da olumsuz olarak tamamlanması gerekmektedir. İşçinin, İş Kanunu kapsamındaki bir işyerinde en az bir sene çalıştığı takdirde haklı bir nedene dayanılmadan işten çıkarılması veya kendisinin haklı bir nedene dayanarak işten ayrılması durumunda mağduriyetinin giderilmesi ve zararının daha fazla olmaması için açtığı davaya kıdem tazminatı davası denir. İşçilerin haksız gerekçe ve sebeplerle işten çıkarılmasına karşı önlem niteliğinde olan kıdem tazminatı davası, hakkı bulunan ancak hakkını alamayan kişiler tarafından açılmaktadır.
Kıdem Tazminatına İlişkin Davalarda Yetkili ve Görevli Mahkeme
Kıdem tazminatı davasında görevli olan mahkeme, İş Mahkemeleri’dir. Dava açılmak istenen yerde İş Mahkemesi bulunmaması durumunda Asliye Hukuk Mahkemesi’nde de dava açılır. Yer açısından ise işçiye karar verebilme imkanı tanınmıştır. İşçi ikâmetgahının bulunduğu yerde bu davayı açabileceği gibi işyerinin bulunduğu yerde de açabilir.
Kıdem Tazminatında Zamanaşımı Süresi
Kıdem tazminatı davası 10 yıl içinde açılmalıdır. Aksi halde zamanaşımı söz konusu olacağından dava hakkı iptal olacaktır.
İşyerinin Devri veya El Değiştirilmesi Hallerinde Kıdem Tazminatının Akıbeti
İşyerlerinin devir veya intikali yahut herhangi bir suretle bir işverenden başka bir işverene geçmesi veya başka bir yere nakli, taşınması halinde işçinin kıdemi, işyeri veya işyerlerindeki iş akitleri sürelerinin toplamı üzerinden hesaplanmaktadır. 12.07.1975 tarihinden önce işyeri devredilmişse yeni işveren; sonra devredilmişse iki işveren birlikte sorumludur.